02/07/2025 | lượt xem: 1089 Danh nhân thời Lê Tam nguyên trạng nguyên Phạm Ðôn Lễ (thế kỷ XV): quê làng Hải Triều (nay thuộc xã Tân Lễ, Hưng Hà), đỗ đầu cả 3 kỳ thi hương, hội, đình; làm chánh sứ sang Trung Quốc, học được nghề dệt chiếu về mở mang ở quê, đến nay còn gìn giữ và phát triển. Nguyễn Thị Lộ (thế kỷ XV): quê ở làng Hải Hồ (nay thuộc xã Tân Lễ, Hưng Hà), bà cùng chồng là Nguyễn Trãi góp nhiều công lao xây dựng và củng cố vương triều nhà Lê. Thám hoa Quách Ðình Bảo (thế kỷ XV), quê làng Phúc Khê (nay thuộc Thái Phúc, Thái Thuỵ), tham gia biên soạn bộ Thiên nam dự hạ tập và là người có nhiều đóng góp trong việc cải cách giáo dục, khoa cử, đào tạo nhân tài thời Lê sơ. Hoàng giáp Quách Hữu Nghiêm (thế kỷ XV), em ruột Quách Ðình Bảo, là người nổi tiếng về tài năng học rộng, đỗ cao, thơ hay, sứ giỏi. Tiến sĩ Ðoàn Huệ Nhu (thế kỷ XV) quê làng Phù Ngự (nay thuộc Liên Hiệp, Hưng Hà), tham gia Tao Ðàn nhị thập bát tú do vua Lê Thánh Tông sáng lập. Trạng nguyên Ðỗ Lý Khiêm (thế kỷ XVI) quê làng Ngoại Lãng (nay thuộc Song Lãng, Vũ Thư), làm chánh sứ, trên đường về đã hy sinh tại Bằng Tường (Trung Quốc). Ðình nguyên Hoàng giáp Bùi Sĩ Tiêm (1690 - 1733) quê làng Kinh Lũ (nay thuộc Ðông Kinh, Ðông Hưng), làm quan có khí phách cứng cỏi, nhiều lần dâng sớ can ngăn vua chúa. Tiến sĩ Nguyễn Tông Quai (1693 - 1767) quê làng Sâm (nay thuộc Hoà Tiến, Hưng Hà), một học quan có tiết tháo, nhà thơ tài ba. Tiến sĩ Phạm Công Thế (1702 - ?) quê làng Hoàng Xá (nay thuộc Ðông Phương, Ðông Hưng), làm quan Ðông các hiệu thư, liên kết với các sĩ phu giúp cuộc khởi nghĩa Lê Duy Mật, việc bại lộ, ngang nhiên chịu chém và bị đục tên khỏi bia tiến sĩ. Tiến sĩ Ðoàn Nguyễn Thục (1718 - 1775) quê làng Hải An (nay thuộc Quỳnh Nguyên, Quỳnh Phụ), nhà ngoại giao, nhà thơ lớn (thân phụ Ðoàn Nguyễn Tuấn). Tam nguyên bảng nhãn Lê Quý Ðôn (1726 - 1784) quê làng Diên Hà (nay thuộc xã Ðộc Lập, Hưng Hà), nhà bác học lớn nhất Việt Nam thời phong kiến. Cử nhân Ðoàn Nguyễn Tuấn (thế kỷ XVIII) quê làng Hải An (nay thuộc Quỳnh Nguyên, Quỳnh Phụ), trọng thần thời Tây Sơn, nhà chính trị, nhà ngoại giao, nhà thơ nổi tiếng. Tiến sĩ Uông Sĩ Ðiển, còn có tên là Uông Sĩ Lãng (1733 - ?) quê làng Vũ Nghị (nay thuộc xã Thái Hưng, Thái Thuỵ), nhà sử học nổi tiếng. Hoàng Công Chất (thế kỷ XVIII) quê làng Hoàng Xã (nay thuộc Nguyên Xá, Vũ Thư), lãnh tụ nông dân khởi nghĩa chống triều đình Lê-Trịnh lớn vào bậc nhất thế kỷ XVIII.